Rosół z kurczaka

Rosół z kurczaka, wersja z wykorzystaniem dostępnych dla mnie składników.
Kurczak najlepiej z ekologicznej hodowli, który chodził sobie po trawce i skubał ziarenka zanim.
O kurze na rosół to głównie kulinarne wspomnienia i legendy, bardzo miłe.

Bardzo dobrze, jeśli oprócz kurczaka użyjemy pełen bukiet warzyw: marchew, por – mogą być tylko ciemno zielone części, cebulę, korzenie pietruszki i selera. Najważniejszym warzywem w rosole jest dla mnie skarmelizowana cebula, zawsze ją dodaję aby rosół miał charakterystyczny przyjemny smak.
Z warzyw daję marchew, pory, cebulę i łodygi pietruszki po odcięciu listków.
Korzeń pietruszki, zamiast zgrabnego pala, w miejscowej ziemi tworzy wiązkę, którą trudno do czegoś wykorzystać, jeśli ktoś sobie wyhoduje. Pasternak udaje tu korzeń pietruszki, nie ma jednak tak intensywnego smaku.
Bulwę selera można kupić (ang. celeriac), jednak konsystencja miąższu jest włóknista w części zewnętrznej i gąbczasta w środku; po kilku próbach stwierdziłam, że nie warto i przestałam używać.

Do rosołu najczęściej dodaję drobne kluseczki, np. typu wermiszel ugotowane osobno. Można też kluski lane lub ugotowane ziemniaki.

Następnego dnia z rosołu można zrobić zupę pomidorową dodając koncentrat pomidorowy; z kluskami to ulubiona zupa moich dzieci według przepisu Babci.

Składniki

1 kurczak o wadze około 1,5 kg
1 cebula średnia lub większa, obrana z łupinek, przekrojona na pół i skarmelizowana
2 marchewki obrane, w całości
kilka liści pora, zielone części
kilka łodyg pietruszki bez listków, listki zachować do posypania rosołu na talerzach
1-2 łodygi selera naciowego z listkami, opcjonalnie
1 listek laurowy
3 ziarenka ziela angielskiego (ang. allspice)
6 ziarenek pieprzu
sól: 1 płaska łyżeczka na 1/2 litra wody lub do smaku
2l wody, więcej w razie potrzeby

dodatkowo drobne kluseczki ugotowane osobno i drobno posiekane listki pietruszki

Metoda

Kurczaka umyć pod bieżącą wodą, umieścić w dużym garnku, zalać wodą do poziomu górnej powierzchni kurczaka, aż lekko go przykryje. Dodać warzywa i przyprawy. Doprowadzić do wrzenia i gotować na małym ogniu przez około 1h. Wyjąć większe kawałki kurczaka i warzyw, resztę przecedzić przez duże sitko do innego garnka.
Gorącym rosołem zalać ugotowane kluseczki rozłożone na talerzach i posypać posiekaną pietruszką.

Ugotowane mięso z kurczaka i marchewkę można wykorzystać do farszów, zapiekanek lub jako wkładkę do zupy. Moj ulubiony sposób to galeretka z kurczakiem i warzywami, na nią jednak wolę poczekać do wiosny aż zrobi się cieplej.

Lasagne

Lasagne jest jedną z tych potraw, które nie muszą być zjedzone natychmiast, wręcz zyskuje na smaku zostawione do następnego dnia i odgrzane.
Jest to przepis odpowiedni na dużą formę do pieczenia, jednak bez ściśle określonych wymiarów. Warto mieć kilka arkuszy lasagne w zapasie, bo być może będzie potrzeba więcej niż jedno 250 gramowe pudełko. Ja używam formę o wymiarach 32 x 23 x 6,5 cm i potrzebuję 250g plus 4 dodatkowe listki.
Zamiast wołowiny można użyć innego mięsa mielonego, np. wieprzowiny i wołowiny pół na pół.
Pomidory mogą być z puszki lub świeże, bez skórki i pestek.
Jeśli lasagne chcemy odgrzać, polecam w piekarniku przykryte folią aluminiową, około 30 minut w 175℃.

Składniki

2 cebule średniej wielkości drobno posiekane
2 ząbki czosnku drobno posiekane
2 łyżki oliwy z oliwek
1 kg mielonej wołowiny
1600g pomidorów z puszki, pokrojonych w kostkę lub zmiażdżonych
2 łyżeczki soli
2 łyżki cukru
250g + kilka dodatkowych arkuszy lasagne gotowych do użycia bez wcześniejszego gotowania
1/2 szklanki sera żółtego o wyrazistym smaku, startego na tarce o grubych oczkach, do posypania

Sos beszamelowy
50g masła
1/3 szklanki* mąki
3 1/2 szklanki mleka
1 czubata łyżka ostrej musztardy
250g sera żółtego startego na tarce o grubych oczkach
*1 szklanka = 250ml

Metoda

Na dużej patelni o grubym dnie rozgrzać oliwę, dodać cebulę i czosnek, smażyć mieszając do miękkości cebuli. Dodać mięso mielone, smażyć do zbrązowienia, mieszając i rozbijając grudki mięsa jak najdrobniej.
Dodać pomidory, cukier i sól, wymieszać i gotować na bardzo małym ogniu bez przykrycia przez około 1h; całość zmieni kolor na intesywny odcień czerwieni i lekko zgęstnieje.

Pod koniec gotowania mięsa przygotować sos. W garnku na średnim ogniu roztopić masło, dodać mąkę, smażyć mieszając aż składniki połączą się i całość nabierze złotego koloru. Stopniowo dodać mleko – w kilku porcjach, za każdym razem mieszając na jednorodną masę. Gotować na małym ogniu do lekkiego zgęstnienia. Dodać musztardę, ser oraz sól i pieprz do smaku, wymieszać.

Piekarnik nagrzać do 180℃ bez termoobiegu. Dno dużej formy do zapiekania pokryć cienką, 5mm warstwą sosu mięsnego, przykryć warstwą płatków lasagne, na to warstwa sosu mięsnego, a potem warstwa sosu beszamelowego. Sos beszamelowy powinien być gorący, wtedy będzie łatwiej rozprowadzić go na powierzchni mięsa. Powtarzać warstwy: arkusze lasagne, mięso i sos beszamelowy aż do wyczerpania składników. Najlepiej jeśli na szczycie znajdą się płatki lasagne, posmarowane pozostałym beszamelem. Posypać startym serem.
Przykryć natłuszczoną folią aluminiową – natłuszczoną powierzchnią w kierunku sera.
Piec przez 45 minut, potem zdjąć folię i zostawić w piekarniku dalsze 15 minut aż ser przypiecze się na złoto brązowy kolor.