Zapiekanka z kurczaka i ziemniaków

Zapiekanka z kurczaka i ziemniaków jest relatywnie szybkim i nieskomplikowanym daniem, a jednocześnie wystarczająco różnorodnym, aby stanowić samodzielny posiłek. 
Tutaj ziemniaki pokrojone w talarki ułożone są pod kurczakiem i istnieje ryzyko, że będą niedopieczone. Rodzaj ziemniaków do pieczenia prawdopodobnie ma znaczenie, jak mi wiadomo są odmiany specjalnie przeznaczone do pieczenia. Również grubość i ilość plastrów ziemniaczanych ma znaczenie, moje pokrojone maszynką mają grubość około 1.5-2mm. 
Inne uwagi nt. dopieczenia ziemniaków:

    • im mniej kurczaka na ziemniakach, tym więcej można dać ziemniaków;
    • pieczenie w metalowej formie wydaje się bardziej efektywne niż w ceramicznej, sama używam ceramiczną, bo mam dobrą;
    • przy głębokiej formie do pieczenia, szczególnie ceramicznej, polecam pieczenie w funkcji termoobiegu
    • jeśli chcemy mieć więcej ziemniaków, polecam upiec je oddzielnie ułożone w mniejszej formie i zalane bulionem tak, jak w niniejszym przepisie. Np. 1kg ziemniaków pod kurczakiem zalany 1 szklanką bulionu i 1kg w innej formie też z 1 szklanką bulionu, razem w piekarniku.

Jako dodatki pasują pieczone warzywa, pomidory z cebulką albo inna sałatka.

Składniki

1kg ziemniaków pokrojonych na cienkie plastry, ok. 2mm grubości
1 szklanka/ mniejszy kubek rosołu (bulionu – 1 łyżeczka proszku na 1 szklankę wody)
10 udek kurczaka – 2kg lub wystarczająco, aby wypełnić formę
6 łyżek oliwy z oliwek
sól i pieprz do smaku lub po 1/2 łyżeczki
2 łyżki oregano lub oregano i rozmarynu po jednej łyżce
1 cytryna – skórka starta i sok
2 średnie cebule czerwone bez skórki, poćwiartowane
1-2 główki czosnku – górna część odkrojona aby odsłonić miąższ
1/2 szklanki oliwek
+/- ok. 10 małych pomidorków koktajlowych
duża forma, np. 32 x 23 x 6,5 cm

Metoda

Piekarnik nagrzać do 200℃ lub 180℃ z termoobiegiem; w formie głębokiej ceramicznej – z termoobiegiem, w metalowej płytszej – bez termoobiegu.
Ziemniaki rozłożyć na dnie formy, zalać bulionem. Ułożyć na ziemniakach kurczaka, polać oliwą, posypać oregano i skórką z cytryny, posypać solą i pieprzem.
Kawałki cebuli wcisnąć pod/ pomiędzy kurczaka.
Włożyć do nagrzanego piekarnika na 20 min.
Wyjąć, skropić sokiem z cytryny, wcisnąć czosnek pomiędzy kurczaka.
Włożyć do piekarnika na 20min.
Wyjąć, dodać oliwki i opcjonalnie pomidorki, dalej piec przez 15min.
Jeśli ziemniaki dalej twarde, wyjąć kurczaka i trzymać w cieple, dopiec ziemniaki przez 10min.

 

Rosół z kurczaka

Rosół z kurczaka, wersja z wykorzystaniem dostępnych dla mnie składników.
Kurczak najlepiej z ekologicznej hodowli, który chodził sobie po trawce i skubał ziarenka zanim.
O kurze na rosół to głównie kulinarne wspomnienia i legendy, bardzo miłe.

Bardzo dobrze, jeśli oprócz kurczaka użyjemy pełen bukiet warzyw: marchew, por – mogą być tylko ciemno zielone części, cebulę, korzenie pietruszki i selera. Najważniejszym warzywem w rosole jest dla mnie skarmelizowana cebula, zawsze ją dodaję aby rosół miał charakterystyczny przyjemny smak.
Z warzyw daję marchew, pory, cebulę i łodygi pietruszki po odcięciu listków.
Korzeń pietruszki, zamiast zgrabnego pala, w miejscowej ziemi tworzy wiązkę, którą trudno do czegoś wykorzystać, jeśli ktoś sobie wyhoduje. Pasternak udaje tu korzeń pietruszki, nie ma jednak tak intensywnego smaku.
Bulwę selera można kupić (ang. celeriac), jednak konsystencja miąższu jest włóknista w części zewnętrznej i gąbczasta w środku; po kilku próbach stwierdziłam, że nie warto i przestałam używać.

Do rosołu najczęściej dodaję drobne kluseczki, np. typu wermiszel ugotowane osobno. Można też kluski lane lub ugotowane ziemniaki.

Następnego dnia z rosołu można zrobić zupę pomidorową dodając koncentrat pomidorowy; z kluskami to ulubiona zupa moich dzieci według przepisu Babci.

Składniki

1 kurczak o wadze około 1,5 kg
1 cebula średnia lub większa, obrana z łupinek, przekrojona na pół i skarmelizowana
2 marchewki obrane, w całości
kilka liści pora, zielone części
kilka łodyg pietruszki bez listków, listki zachować do posypania rosołu na talerzach
1-2 łodygi selera naciowego z listkami, opcjonalnie
1 listek laurowy
3 ziarenka ziela angielskiego (ang. allspice)
6 ziarenek pieprzu
sól: 1 płaska łyżeczka na 1/2 litra wody lub do smaku
2l wody, więcej w razie potrzeby

dodatkowo drobne kluseczki ugotowane osobno i drobno posiekane listki pietruszki

Metoda

Kurczaka umyć pod bieżącą wodą, umieścić w dużym garnku, zalać wodą do poziomu górnej powierzchni kurczaka, aż lekko go przykryje. Dodać warzywa i przyprawy. Doprowadzić do wrzenia i gotować na małym ogniu przez około 1h. Wyjąć większe kawałki kurczaka i warzyw, resztę przecedzić przez duże sitko do innego garnka.
Gorącym rosołem zalać ugotowane kluseczki rozłożone na talerzach i posypać posiekaną pietruszką.

Ugotowane mięso z kurczaka i marchewkę można wykorzystać do farszów, zapiekanek lub jako wkładkę do zupy. Moj ulubiony sposób to galeretka z kurczakiem i warzywami, na nią jednak wolę poczekać do wiosny aż zrobi się cieplej.

Teryna z wołowiny i kurczaka

Potrawa najlepsza następnego dnia po przyrządzeniu i prostsza niż mogłoby się wydawać. Podawana na zimno, z chlebem i piklami, sosem śliwkowym lub konfiturą z moreli.
Można użyć specjalną blachę do teryny lub posłużyć się dwoma naczyniami, wstawionymi jedno w drugie, zewnętrzne wypełnione wodą. Forma do pieczenia najlepiej ceramiczna lub z grubszego metalu, boczek lub szynka do wyłożenia, oprócz tego papier i tłuszcz – to wszystko po to, aby pieczeń nie wysychała i łatwo było ją wyjąć z formy. Soki powstałe podczas pieczenia najlepiej odlać, w przeciwnym razie otrzymamy terynę w galarecie. Soki te można wykorzystać jako bulion, bazę do zupy lub sosu.
Należy przechowywać w lodówce, oczywiście, przez trzy dni wydaje mi się rozsądne.

Składniki

6-8 plasterków chudego boczku lub tłustej szynki
1kg mielonej wołowiny
1 pierś z kurczaka bez kości i skóry
1/4 szklanki pistacji bez skorupek, niesolonych
1 czubata łyżka ostrej musztardy
3 łyżki posiekanych liści pietruszki
1 płaska łyżeczka soli
1/2 łyżeczki pieprzu
1 łyżka oleju roślinnego do wysmarowania formy

Metoda

Piekarnik nagrzać do 200℃ bez termoobiegu.
Prostokątną formę o wymiarach wewnętrznych około 12 x 24 x 8.5(wysokość)cm wysmarować olejem i wyłożyć dwa dłuższe boki i dno papierem do pieczenia, z 5cm nadmiarem papieru na obu dłuższych bokach.
Wyłożyć dno i boki formy plastrami szynki zostawiając nadmiar na dłuższych bokach (Fot.1a i b).
Pierś kurczaka umyć, osuszyć i pokroić wzdłuż na paski o grubości około 1 x 1cm.
Mięso mielone wymieszać z pistacjami, musztardą, pietruszką, solą i pieprzem. Do formy nałożyć warstwę mięsa mielonego, około 2cm, przyciskając aby nie powstały puste przestrzenie. Na tej warstwie ułożyć wzdłuż paski kurczaka zostawiając po około 1cm miejsca między paskami. Na to znowu warstwę mięsa mielonego, docisnąć, dalej paski kurczaka i na końcu ostatnią warstwę mięsa mielonego. Przykryć mięso wystającymi na boki paskami szynki, a następnie zawinąć na wierzch papier do pieczenia (Fot.2).
Naczynie z mięsem wstawić do większej formy, którą wypełni się wodą po wstawieniu do piekarnika (Fot.3).
Piec przez 1h. Po wyjęciu z piekarnika odlać płyn/ bulion zebrany wokół pieczeni, przytrzymując terynę aby nie wypadła z formy. Odstawić, przycisnąć terynę ustawiając na niej inne naczynie obciążone puszkami lub słoikami (Fot.4). Po ostygnięciu przełożyć do lodówki, zostawić na kilka godzin lub na noc. Wyjąć terynę odwracając formę na deskę, pokroić na plastry o grubości 1cm.

Smacznego

Dorota M.

IMG_8010 (1)
Fot.1a Forma wyłożona papierem i boczkiem
IMG_8013 (1)
Fot.1b Forma wyłożona papierem i szynką
IMG_8019 (1)
Fot.2 Teryna przygotowana do pieczenia
IMG_8022 (1)
Fot.3 Forma z teryną w większym naczyniu wypełnionym wodą, w piekarniku.
IMG_8026 (1)
Fot.4 Teryna z obciążeniem po upieczeniu

Piersi kurczaka z kandyzowaną skórką pomarańczową w sosie jogurtowym

Danie mniej skomplikowane niż się wydaje, efektowne. Najbardziej pracochłonne wydaje mi się przygotowanie pomarańczy, czyli ich “odfiletowanie”, jednak tę czynność można wykonać wcześniej, nawet poprzedniego dnia i kawałki pomarańczy przechować w zamkniętym pojemniku w lodówce.
Kurczaka polać sosem jogurtowym lub podać sos i pomarańcze osobno, jak kto woli.
Resztki kurczaka znakomicie nadają się do podgrzania w sosie razem z pomarańczami i skórką następnego dnia.

dla 6 osób

Składniki

Pomarańcze
4 pomarańcze
1/2 szkl wody
5 łyżek cukru
Kasza gryczana
1,5 szklanki kaszy gryczanej
3 szklanki wody
sól
2 łyżeczki masła
Kurczak
6 piersi kurczaka
2 szalotki pokrojone w cienkie piórka
3 ząbki czosnku pokrojone w plasterki
1 łyżeczka papryki w proszku
sól, pieprz
kilka łyżek oliwy z oliwek
posiekana pietruszka- 1 łyżka
Sos jogurtowy
1 szklanka jogurtu naturalnego
sok z 1 limonki
1 płaska łyżka mąki ziemniaczanej

Metoda

Pomarańcze
Pomarańcze umyć. Obrać skórkę – zachować skórkę z 1 pomarańczy.
Miąższ podzielić na cząstki, usunąć błony z każdej strony – można odciąć nożem.
Z odłożonej skórki 1 pomarańczy odciąć białą część, pokroić na paski, posiekać na cienkie paseczki, przełożyć do małego garnka, zalać 1/2 szklanki wody, dodać 5 łyżek cukru. Gotować ok. 3-5 min. do utworzenia syropu, odstawić.

Kasza gryczana
Jeśli kasza jest uprażona, ugotować w osolonej wodzie, ok. 15 min.
Kaszę nieuprażoną uprażyć mieszając na średnim ogniu na dużej patelni o grubym dnie, zalać wodą, posolić, gotować ok.10-15min, mieszając od czasu do czasu i w razie potrzeby uzupełniając wodę.
Po ugotowaniu dodać masło, wymieszać. Trzymać w cieple.
W czasie kiedy kasza się gotuje, można zająć się kurczakiem.

Kurczak
Piersi umyć i osuszyć ręcznikiem papierowym lub lnianym. Przekroić wzdłuż na cieńsze filety, pokroić w 1,5cm paski, smażyć partiami po ok. 3 min. na oliwie razem z szalotką, czosnkiem i papryką. Posypać pietruszką. Trzymać w cieple do czasu przygotowania sosu.

Sos jogurtowy
Wymieszać, podgrzać, gotować 1min. mieszając.

Całość
Podawać kurczaka z kaszą gryczaną, sosem i cząstkami pomarańczy. Udekorować usmażoną skórką pomarańczową.